Gaziantep’te “yeşil altın” olarak bilinen Antep fıstığında hasat dönemi başladı. Ancak üreticiler ve esnaflar bu yılki rekoltenin “yok yılı” olması sebebiyle büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor. Fıstık ağaçlarının boş kalması, fiyatların fahiş seviyelere çıkmasına neden oldu. Taze Antep fıstığının kilosu 500 TL’den alıcı buluyor.
FİYATLAR REKOR SEVİYELERE ÇIKTI
Geçtiğimiz yıl 160 TL’den başlayan taze fıstık fiyatları, bu yıl 500 TL’den satışa sunuldu. Esnaflar, bu yüksek fiyatın temel nedeninin iklim şartları ve düşük rekolte olduğunu dile getirdi. Üreticiler, normalde tonlarca fıstık aldıkları tarlalarından bu yıl neredeyse hiç ürün alamadıklarını ve büyük zararlar ettiklerini ifade etti. Bazı üreticilerin kendi tüketimi için bile dışarıdan fıstık almak zorunda kaldığı aktardı.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TÜRKİYE’Yİ VURDU
Gaziantep’teki bu durum sadece fıstıkla sınırlı kalmadı. Esnaf Elif Derbent, bu yılın genel olarak tarım ürünleri için “yok yılı” olduğunu vurguladı. Malatya’da kayısı, Karadeniz’de fındık ve Ege’de zeytin üretiminde de büyük kayıpların yaşandığının altını çizdi. Üreticiler, don olayları, düzensiz yağışlar ve değişen iklim koşullarının, tüm bakımlara rağmen ürün verimini düşürdüğünü söyledi.
ANTEP FISTIĞI NASIL SAKLANIR?
Doğru saklama yöntemleri ile Antep fıstığının hem lezzeti hem de besin değeri korunabilir.
1. Hava Geçirmez Kaplar Kullanın
Nem ve Hava Teması: Fıstıklar nem ve havayla temas ettiğinde kolayca bayatlayabilir veya küflenebilir.
Saklama Kabı: Hava geçirmez cam kavanozlar, metal kutular veya vakumlu poşetler en ideal saklama araçlarıdır. Cam, koku geçirme riski en az olan seçenektir.
2. Saklama Ortamı
Serin, Kuru ve Karanlık: Fıstıklar sıcaklık değişimlerinden ve nemden olumsuz etkilenir. Serin, kuru (nemsiz) ve direkt güneş ışığından uzak bir yerde muhafaza edilmelidir.
İdeal Oda Sıcaklığı: Direkt güneş ışığı görmeyen, 20-25°C civarındaki serin ve kuru bir kiler, dolap içi veya oda sıcaklığı uygundur.
Daha Uzun Süreli Saklama: Daha serin ortamlar (0-10°C) tazeliği daha uzun süre korur.
3. Buzdolabı ve Dondurucu Kullanımı
Buzdolabı: Hava geçirmez kapta saklanan fıstıklar, buzdolabında 6 aya kadar tazeliğini koruyabilir.
Dondurucu: En uzun süreli saklama yöntemidir. Dondurucuda 1 yıla kadar dayanabilir. Kullanmadan önce oda sıcaklığında çözülmesi yeterlidir.
4. Kabuklu vs. Kabuksuz
Kabuklu Fıstık: Kabuk, fıstığı dış etkenlerden koruduğu için kabuksuz olana göre daha uzun süre taze kalır.
Kabuksuz Fıstık (İç Fıstık): Özellikle nemden çok daha fazla etkilenir. Hava geçirmez ve vakumlu kaplarda saklanması önemlidir.
5. Kavrulmuş ve Tuzlu Fıstıklar
Kavrulmuş ve tuzlu fıstıklar, içerdikleri yağların oksidasyonu ve tuzun nem çekme özelliği nedeniyle çiğ fıstığa göre daha hızlı bayatlayabilir. Kısa sürede tüketilmesi önerilir.
Yine de saklarken hava almayan ve nemden uzak tutulan bir ortam tercih edilmelidir.
ANTEP FISTIĞI İLE NELER YAPILIR?
Antep fıstığı, kendine has aroması ve rengiyle mutfakta çok çeşitli şekillerde kullanılır:
1. Tatlılar ve Pastacılık
Baklava ve Kadayıf: En yaygın kullanım şekli olup, Türk mutfağının geleneksel tatlılarında bolca kullanılır.
Dondurma: Özellikle Maraş dondurmasının vazgeçilmezidir.
Sütlaç ve Güllaç: Üzerine serpilerek hem lezzet hem de görsel zenginlik katar.
Kurabiye ve Kekler: Hamur içine veya üzerine eklenerek kullanılır.
Çikolata: Kaplama, dolgu veya çikolatanın içine eklenmiş şekilde.
2. Yemekler ve Tuzlular
Pilavlar: Özellikle iç pilav veya etli pilav tariflerine eklenerek farklı bir lezzet boyutu katar.
Et Yemekleri: Kuzu, tavuk ve dana etleriyle hazırlanan bazı dolma ve özel yemek tariflerinde kullanılır (örneğin fıstıklı köfte veya dolmalar).
Salatalar: Yeşil salatalara, tahıl salatalarına veya yoğurtlu salatalara serpiştirilebilir.
Soslar ve Pestolar: Özellikle fıstık bazlı pesto sosları farklı bir aroma sunar.
3. Atıştırmalık ve İçecekler
Direkt Tüketim: Çiğ veya kavrulmuş olarak çerez şeklinde tüketilir.
Ezme: Fıstık ezmesi (Antep fıstığı yağı) olarak kahvaltılık veya tatlı yapımında kullanılabilir.
Meyve ve Yoğurt: Yoğurt, yulaf ezmesi veya taze meyvelerle birlikte sağlıklı bir atıştırmalık olarak tüketilir.
