Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde eğitim bürokrasisi, yolsuzluklarla çalkalanıyor. Olayların bir kısmı yargıya taşındı. soL’un incelemeleri, şebekenin daha derinlerde olduğunu gösteriyor.
Sol Haber’den Özkan Öztaş’ın özel haberine göre, Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesi, büyük bir yolsuzluk olayıyla çalkalanıyor. Müfettişler bir süredir sürekli ilçeye gelip gidiyor, ancak yaşananlar, kamusal alanda rantı ve denetim eksikliğini gözler önüne seriyor.
Bir grup memur, ilçedeki eğitim sistemi içerisinde yaptıkları yolsuzluklarla milyonlarca liralık haksız kazanç elde etmiş durumda.
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ndeki bir grup personel, zimmete para geçirmek, görevi kötüye kullanmak ve böylece milyonlarca liranın üzerine çökmekle suçlanıyor.
İlçenin sınır bölgesinde yer alan bir ilköğretim okulundaki memurlar da yolsuzluk ağının parçası.
Olay, yargıya taşınmış durumda. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada iddianame hazırlandı.
Savcılığın ortaya koyduğu ayrıntılar, yolsuzluk yapan memurların ilçeyi adeta para kasası gibi kullandıklarını gösteriyor. Savcılık, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ndeki bir grup memurun, hak etmemiş kişilere ek ders ücretleri gibi ödemeler dağıtılarak büyük miktarda paranın zimmete geçirildiğine işaret ediyor.
Ancak soL’un ilçede görüştüğü kaynaklardan edindiği bilgiler, yolsuzluk ağının, şu ana kadar yargıya yansıyanın ötesinde olduğuna işaret ediyor.
Taşımalı eğitim öğrencileri için çıkarılan yemeklerin gerçek sayıdan fazla fatura edildiği, okuldaki hurdalık eşyaların gizlice satıldığı, milyonlarca lira değerindeki paranın idareciler tarafından cebe indirildiği iddia ediliyor.
Anlatılanlarda, İlçe Milli Eğitim Şube Müdürleri Yasemin Mutlu ve Veysel Gümüş’le Şehit Emniyet Müdürü Zafer Koyuncu Yatılı Bölge Ortaokulu okul idarecileri E.Y. ve F.K.’nin ismi geçiyor. Şube müdürlerinin yaptıkları atamalarla yolsuzluk sürecini planladıkları ifade ediliyor.
19 şüpheli milyonlarca liralık soygunla yargılanıyor
Önce, işin yargıya yansıyan kısmını anlatalım.
Ağrı Doğubayazıt Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede 19 kişi yargılanıyor. Sanıkların İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde yapılan usulsüzlükler sonucunda milyonlarca liralık vurgun yaptıkları ortaya konuluyor.
Doğubayazıt Ağır Ceza Mahkemesi tarafından görülen dosyada iddiaları kabul eden Rafet Alçın isimli şahsın, Sevda Cengiz ve Zeynep Tutan isimli kişilerin banka hesaplarına onlarca kez yüzbinlerce lira ilettiği para transferleri var.
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde çalışan, harcama yetkisi olan personel ve mutemetler, sahte personel, ek ders ve kimi Aylıkla Ödüllendirilen Personel paralarına devlete fazla fatura edip bunlara gizlice el koyuyor.
Okula gelen yemekler için sahte fatura düzenleniyor
soL’un edindiği bilgiler, ilçeyi saran yolsuzluk ağının, iddianameye yansıyanın çok ötesinde olduğu.
Dava sürecinde yargılanan İlçe Milli Eğitim personelinin, Şehit Emniyet Müdürü Zafer Koyuncu Yatılı Bölge Ortaokulu üzerinden gerçekleştirdikleri yolsuzlukların hâlâ devam ettiği iddia ediliyor.
Bu okula bölgedeki köylerden taşımalı eğitimle öğrenciler geliyor. Servislerle okula gelen yaklaşık 300 civarındaki öğrenci için okulda yemek veriliyor.
İddiaya göre, daha fazla sayıda öğrenciye yemek faturası düzenleniyor, naylon faturadan elde edilen fazla para da idareciler arasında paylaşılıyor.
‘Okuldaki hurdalık eşyaları usulsüzce satıp parayı cebe indirdiler’
soL’a konuşan Ali Öğretmen*, yaşanan yolsuzluk olayının tanıklarından. Okuldaki hurdalık eşyaların usulsüzce satılarak alınan paraların idareciler tarafından paylaşıldığını söylüyor.
“Bu okul eskiden bir askeri binaydı. Buranın alt katında en az 100 ton civarında hurdalık eşya olduğu söyleniyor. Tabii hepsi hurdalık değil. Bazıları ikinci el, satmak istesen kullanıma hazır eşyalar. Okul daha önceden Özel Harekat Merkezi olarak kullanılıyordu. Normalde bunların satışının Milli Emlak tarafından falan planlanması, duyurulması lazım. Ama denetim falan yok. Belki de kurumlar arası geçişte böyle bir demirbaş listesi dahi ulaşmamış olabilir. Bilemiyorum. Ama bunlar okuldaki idareciler tarafından satıldı ve hiçbir açıklama yapılmadı.”
Daha önce Özel Harekat Merkezi olarak kullanılan okulda hurda olarak satılan eşyaların bir bölümünü kullanıma hazır masa, sandalye ve profesyonel mutfak ekipmanları oluşturuyor.
Olmayan görevliler, fazla ödenen maaşlar, hayalet öğretmenler
Okulda çalışan sayısı, kağıt üzerinde fazla gösterildi. İdareciler “güvendikleri” kişileri okulda hizmetli, temizlikçi, kazan dairesi çalışanı ya da sözleşmeli öğretmen gibi sıfatlarla çalışıyor gösterip, hesaplara yatan paralara el koydu. Ek ders ücretlerinde de oynamalar yaparak benzer bir yolsuzluk hayata geçirildi.
Devam etmekte olan soruşturma ve Doğubayazıt Ağır Ceza Mahkemesi tarafından sürdürülen davada yargılanan mutemetlerin ve sorumluların da bu süreçte payı olduğu ifade ediliyor.
Ömer*, ilçede görevli öğretmenlerden biri. Konunun ilçede yaşayan hemen tüm öğretmenler tarafından bilindiğini söylüyor, “Korktukları için dile getiremiyorlar” diyor. Dolayısıyla konu, herkes tarafından bilinen ancak kimsenin üzerine konuşmak istemediği bir konu. Çünkü bahsi geçen yetkililer aynı zamanda iktidarla da arası iyi olan isimler. Yolsuzluğa adı karışan Şube Müdürü Veysel Gümüş’ün Doğubayazıt’ta hem Kızılay Başkanı hem de Eğitim Bir-Sen başkanı olduğu biliniyor.
‘Şube müdürlüklerinin ve İlçe Milli Eğitim’in haberi olmadan imkansız’
Yolsuzluk iddiasına dair soL’a konuşan Ömer öğretmen “Bu tür yolsuzluklar basit işler değil. Birkaç yüz liradan değil, milyonlardan bahsediyoruz” diyor. “Böylesi bir durumda İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün, Mal Müdürlüklerinin, Muhasebenin ya da Şube Müdürlüklerinin içinde olduğu bir durum olmalı. Böyle kafana göre yapabileceğin soygunlar değil bunlar. Dolayısıyla konunun mahiyeti de değişiyor. Bu esasında nitelikli dolandırıcılığa giriyor bence. Plan var, program var, detay var, farklı kurumlardan konuya dahli olanlar var. Bu nedenle de neresinden tutsanız elinizde kalıyor. Yetkililerin bu mevzunun üzerine gitmesi lazım. Gözden kaçacak ya da birilerinin yanlışlıkla istemeden yapacağı şeyler değil bunlar.”
‘Okul müdürünün ve ilgili kişilerin servetleri araştırılmalı’
Bahsi geçen Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesindeki Şehit Emniyet Müdürü Zafer Koyuncu Yatılı Bölge Ortaokulu müdürünün, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve ilgili idari personelin servetlerinin araştırılması gerekiyor.
Ömer Öğretmen, “Ben süreci yakından takip ediyorum” diyor. “Bu insanların hepsi araştırılmalı. Biz biliyoruz. Burada bölgede yaşayanlar da yakından tanıktır. Bu insanların Van’da kaç evleri var? Altındaki araba 2 milyon değerinde. Acaba bir memur maaşıyla 3-4 ev ve bir son model araba nasıl alınıyor? Bu kişi öyle kıdemli öğretmen falan da değil. Genç bir devlet memuru. 40-50 bin liralık maaşla insanlar bir evi zor geçindiriyorken bu insanlar nasıl ev alıyor, araba alıyor, çocuklarını özel okula gönderiyor? Tabii servetler araştırılsın derken eşlerinin ve kardeşlerinin de servetlerine bakılsın. Bu evlerin kayıtlar kendilerinin üzerine yapılmamış olabilir.”
‘Okulda yolsuzluk üssü kurmuşlar’
Gündeme gelen yolsuzluklar hakkında soL’a konuşan Eğitim-İş Ağrı Şube Başkanı Hüseyin Akboğa ise iddiaların çok uzun süreden bu yana devam ettiği ve ilçe merkezinin dışındaki bir okula adeta bir yolsuzluk üssü kurulduğundan söz ediyor.
Hüseyin Akboğa gündemdeki iddiaları şu sözlerle anlatıyor:
“Doğubeyazıt ilçemizde uzun zamandır yolsuzluk ve usulsüzlük iddialarından haberdardık. Özellikle İlçe Milli Eğitim Müdürü Yusuf Yardımcı döneminden başlamak üzere ciddi sıkıntılar bulunmaktaydı. Sonrasında atanan İhsan Kösen döneminde iddialar ayyuka çıktı. İçerisinde Eğitim Bir-Sen ilçe başkanı Veysel Gümüş (ki aynı zamanda personelden sorumlu şube müdürü ve İlçe Kızılay başkanı da oluyor kendisi) ve Yasemin Mutlu’nun ve birçok yatılı okul idarecisinin de bulunduğu bir ağdan söz ediyoruz.
Basit birkaç örnek vermek gerekirse İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından tamamen usulsüz bir şekilde ücretli öğretmenlik adı altında idarenin bilgisi ve onayıyla yıllarca personel çalıştırmış olarak gösterilerek kamu ciddi rakamlar ile zarara uğratılmıştır. Bu konudan dolayı iki personelin tutuklu yargılandığı bir dava devam etmekteyken imza yetkilisi olan bu yöneticilere bırakın hesap sormayı, ödül vermişler.
Taşıma sistemi ile normalde 4 veya 5 kilometre ötesinde taşıma merkezi bulunan bir okul yerine öğrenciler 15 -20 km ötedeki Zafer Koyuncu Ortaokulu’na gönderilmektedir.
Bu okul yolsuzluklar konusunda tam bir üs görüntüsü vermektedir. Öğretmenlerden de teyit ettirdiğimize göre daha önce emniyet tarafından kullanılan sonradan okula çevrilen bu binada 100 tondan fazla demir hurda olarak yine usulsüz olarak satılmış ve parası kayıt altına alınmamıştır.”
Çocuklara gelen yemekleri Kızılay’a aktarmışlar
Eğitim-İş Ağrı Şube Başkanı Hüseyin Akboğa söz konusu iddiaların bir ayrıntısına daha dikkat çekiyor. O da Kızılay detayı. Akboğa demecinde okullara öğrenciler için gelen yiyeceklerin Kızılay’a yardım adı altında aktarıldığını ve buradaki yardımların da akıbetinin sorgulanmadığını ifade ediyor.
Hüseyin Akboğa bu süreci şu sözlerle anlatıyor.
“Aynı okulda defalarca resmi listede yazılan yemekten daha ucuz ve kalitesiz bir yemek çıktığını üzüntüyle teyit ettik. Aynı zamanda yatılı olan bu okulda öğrenciler için verilen ödenekler idareciler tarafından birilerine peşkeş çekilmiştir. Okuldaki bazı idarecilerin lüks ve şatafatlı hayatları da bu durumu teyit etmektedir.
Basit bir örnek vermek gerekirse okul müdürünün eşi çalışmamasına rağmen güncel fiyatı 2 milyonun üzerinde olan bir araca binmekte, çocuğunu koleje göndermekte ve Van ilinde 4 dairesinin olduğu söylenmektedir. Bu çarkın içinde bulunan kamu görevlilerinin kendileri ve 1. derece yakınlarının mal varlığı araştırıldığında olayların daha somut bir hale geleceği kesindir. İşin en önemli hususlarından bir tanesi yine bu okulda gerçekleşmektedir.
Şöyle ki zaten çok yoksul ve fakir ailelerin çocuklarının eğitim aldığı bu okuldan yüzlerce koli sözde yardım toplamış ve Kızılay’a bağışlanmıştır. Sözde dememizin sebebi şu: Zaten kendi karnını doyuramayan öğrencilerin bu kadar ciddi bir bağışı yapmış olduklarına inanmamızı bekliyorlar. Yapılan şey tam olarak şudur; zaten kısıtlı olarak öğrencilerin iaşesinden devasa bir kaynağı Eğitim Bir-Sen başkanı ilçe şube müdürü Veysel Gümüş’ün başkanlığını yaptığı Kızılay’a aktarmışlardır. Kızılay’ın bu yardımları nasıl dağıttığını hatırlatmama gerek yok herhalde.”
* Haberde geçen isimler, ilgili kişilerin mesleki bir sorun yaşamaması adına değiştirilmiştir.
Bu daha dağın görünen yüzü. İlçedeki herkes; çocuklar dahil onların neler çevirdiğini bilir.